Historische brandspuit voor Museum Smedekinck

Sinds zaterdag 22 januari jl. is Museum Smedekinck een pronkstuk rijker. Bennie Elsman en Daniël Krikke van Brandweer Zelhem boden het museum die dag de waarschijnlijk oudste nog werkende “Jan van der Heijden brandspuit” in Nederland aan. Het werktuig heeft een rijke historie.

Jan van der Heijden bouwde de brandspuit in 1691 voor de brandweer van Amsterdam. Het werktuig, dat de eerste circa 40 jaar was bevestigd op sleden, werd getrokken door paarden. Vier brandweerlieden, die om het kwartier werden afgelost, bedienden de pomp. Anderen droegen het water in leren emmers naar de koperen bak van het werktuig.

De brandspuit is in zijn ruim 330-jarig bestaan nogal eens verhuisd en van de radar verdwenen. De eerste verhuizing was in 1730 naar de gemeente Wormerveer, waar de spuit algauw werd voorzien van karrenwielen, om hem over de zand- en veenwegen in het buitengebied te kunnen vervoeren. De volgende verhuizing was rond 1850 naar de gemeente Zelhem, waar het werktuig tot circa 1935 dienst deed. Daarna verdween het uit beeld. Het werd, compleet met de 20 leren emmers, opgeslagen in een schuur in Halle. Hier werd de spuit een kwarteeuw later per toeval ontdekt door een verzekeringsagent. Deze nam het werktuig mee naar Rotterdam, alhoewel het hem eigenlijk alleen om de leren emmers te doen was. De toenmalige directeur van de Opleidingsschool Rotterdamsche Droogdok Maatschappij, tevens vrijwillig brandweercommandant, ontfermde zich over de spuit. Deze werd geheel gerestaureerd en weer bedrijfsklaar gemaakt. In 1983 ontdekte een Zelhemse brandweerman – weer per toeval – de brandspuit in de gemeente Hattem bij Zwolle, waar de inmiddels gepensioneerde schooldirecteur/brandweercommandant naartoe was verhuisd. Zo kwam de spuit weer terecht bij de brandweer in Zelhem, die op 22 januari jl. het officiële eigendomsrecht aan Museum Smedekinck gaf.

De “Jan van der Heijden brandspuit” werd in ontvangst genomen door Ben de Vries en Willy Graffelman van Museum Smedekinck.

De brandspuit staat te pronken in De Schure, waar het publiek het elke zondag van 13.30 tot 17.00 uur kan bewonderen. Vanaf 1 april a.s. gelden andere openingstijden. Bezoekers vanaf 13 jaar hebben alleen toegang met een QR-code en identiteitsbewijs. Iedereen is verplicht een mondkapje te dragen.

Museum Smedekinck, Pluimersdijk 5, 7021 HW Zelhem

www.museumsmedekinck.nl
www.facebook.com/museumsmedekinck

Entree: 5 euro. Leden Salehem en kinderen t/m 12 jaar hebben gratis toegang.