GEBIED UITGELICHT - Landgoed De Dellen

GEBIED UITGELICHT - Op landgoed De Dellen wisselen bos en heide elkaar af. Het heeft een rijke historie aan natuur en cultuur. Veel dieren voelen zich hier thuis, van zandhagedis tot edelhert en van das tot wild zwijn. Vanaf de observatietoren op de Holle Berg zijn ze mogelijk te zien.

Verschillende landheren hebben De Dellen ontgonnen en bewoond. Met hun verhalen maak je kennis als je leest over het gebied en er een (winter)wandeling maakt. De naam van het landgoed stamt van het woord ‘Del’ dat laagte in het terrein betekent. Leuk om te weten: De Dellen was het eerste bezit van Geldersch Landschap.

https://www.glk.nl/gebied/de-dellen-en-heerder-sprengen

Waarom is dit gebied bijzonder?

Meer dan tienduizend jaar geleden raasden poolstormen over ons land en lieten in dit gebied een prachtig uitgestrekt duinlandschap achter. Nu voelen veel dieren zich hier thuis, van zandhagedissen tot edelherten. In het najaar is De Dellen uniek in zijn soortenrijkdom aan paddenstoelen, waaronder de cantharel en de heideknotszwam. Buys Ballot, weerkundige en oprichter van het KNMI, kocht dit landgoed in 1852, om zich hier in alle rust aan de wetenschap te kunnen wijden. Na zijn overlijden in 1890 werd hij hier ook begraven: zijn graftombe bevindt zich op een van de heideveldjes.

Fauna

Op De Dellen leven verschillende diersoorten: wild, vogels en reptielen. Het edelhert bijvoorbeeld voelt zich hier goed thuis. De Dellen is namelijk onderdeel van de vrije wildbaan van de Noordoost-Veluwe.

Wild

Je kunt oog in oog komen te staan met wilde zwijnen, edelherten, dassen en boommarters op De Dellen. Een goed uitzicht heeft u vanaf de observatietoren op de Holle Berg (van de gemeente Epe) aan de rand van de heide. In de bronstperiode, van half september tot half oktober, heeft u grote kans een burlend hert te aanschouwen. De aanwezigheid van de dieren is ook te zien aan de sporen die zij achterlaten. In het programma BuitenGewoon radio van Omroep Gelderland vertelt boswachter Sabine Wolters hierover.

LUISTER NAAR DE BOSWACHTER

Vogels

Elk bostype herbergt zijn eigen vogelsoorten. In de dennenbossen heeft u veel kans om bijvoorbeeld een meessoort of het goudhaantje te horen. De loofbomen zijn het domein van onder meer de zwarte specht en de boomklever en op de heide kun je verrast worden door het melodieuze zingen van bijvoorbeeld de boomleeuwerik en boompieper. De bonte kleuren van de geelgors en roodborsttapuit zijn hier ook waar te nemen.

Roofvogels

Roofvogels zijn op De Dellen graag aanwezig. De havik heeft er zijn broedterrein. Maar ook het nest van een buizerd kan men in een hoge boomtop, van bijvoorbeeld een lariks, vinden. En de wespendief en boomvalk laten hun roep horen.

Reptielen

De zandhagedis met zijn opvallend groene verschijning kunt u tijdens een wandeling over een van de heideveldjes tegenkomen. Ook de levendbarende hagedis en hazelworm, ook wel pootloze hagedis genoemd, zijn te vinden. De heikikker voelt zich goed thuis rond de vennen van De Dellen.

Heide en vennen

Op De Dellen wordt bos afgewisseld met heide, vennen en sprengen. Op De Dellen groeien drie soorten heide: voornamelijk kraaiheide maar ook struik- en dopheide. Dopheide groeit rond de vennen, waar ook veenpluis, kleine zonnedauw en veenbies te vinden is. De vennen liggen in laagtes in het terrein waar ondoorlatende lagen in de bodem aanwezig zijn.

Bossen

Wandelend over De Dellen ziet u eiken en dennen uit de tijd van de landheren Daendels en Buys Ballot. Daarnaast zijn er stukken bos met grove den, lariks of douglas. De jongste bomen zijn wintereiken uit de 21e eeuw. Deze soort is herplant omdat ze hier van nature thuishoort. Op de wallen rond het Erf van Daendels groeit eikvaren.

KLIK HIER voor de bijzondere plekken op het landgoed

KLIK HIER voor mooie wandelroutes

tekst en foto's Geldersch Landschap en Kasteelen, Jarno Hofman en Rob van 't Zelfde